Θα εφαρμόσω τις ακόλουθες αλλαγές, υπό την προϋπόθεση εκτενούς διαβούλευσης:

Αστικές μεταρρυθμίσεις

Θα δημιουργήσω δικαστήριο μικροδιαφορών για τη γρήγορη διεκπεραίωση διαφορών κάτω των 10.000 ευρώ, για να απελευθερώσω τον χρόνο του δικαστηρίου ώστε να εξοικονομήσω νομικά έξοδα για όλους και να μην χρειάζεται πολυετή αναμονή για να αποδοθεί δικαιοσύνη. Κανένας δικηγόρος δεν θα είναι παρών κατά τη διάρκεια των ακροάσεων, αν και δύνανται να συμβουλεύουν σχετικά με τη γραφική εργασία ώστε να υποβάλουν αξίωση ή να την υπερασπιστούν. Οι δικαστές θα διεξάγουν προαιρετικά ακροάσεις μέσω βιντεοσύνδεσης και η απόφαση θα είναι οριστική χωρίς μηχανισμό προσφυγής.

Παράλληλα, θα διασφαλίσω ότι θα επιχειρηθεί η διαιτησία και η διαμεσολάβηση μέσω εναλλακτικού μηχανισμού επίλυσης διαφορών (ADR) πριν από την προσφυγή στα δικαστήρια, για εμπορικές διαφορές σχετικά με μια συγκεκριμένη αξία. Και αυτό θα απελευθερώσει τον χρόνο του δικαστηρίου, επομένως η δικαιοσύνη θα αποδίδεται πιο γρήγορα.

[Προσωπική διευκρίνιση για διαφάνεια: Αν και είμαι πιστοποιημένος διαμεσολαβητής στην EDR, δεν έχω κανένα απολύτως οικονομικό συμφέρον από αυτή την πρωτοβουλία. Ωστόσο, αυτή η εκπαίδευση θα αποδειχθεί χρήσιμη κατά τη διαπραγμάτευση λύσης του Κυπριακού με την «ΤΔΒΚ»].

Το Ανώτατο Δικαστήριο

Είμαι κατά του περιορισμού της διάρκειας διορισμού του Ανωτάτου Δικαστηρίου σε 10 χρόνια, όπως προτείνουν ορισμένοι πολιτικοί. Εάν ένας δικαστής του Ανωτάτου αναγκαστεί να συνταξιοδοτηθεί μετά από 10 χρόνια υπηρεσίας και βρίσκεται σε απόσταση από την ηλικία συνταξιοδότησης, δημιουργεί προβλήματα. Ο πρώην δικαστής θα μπορούσε να επικριθεί επειδή ακολούθως εργοδοτήθηκε ως σύμβουλος σε δικηγορικό γραφείο ή ευνόησε πελάτη στη βάση αποφάσεων του ως δικαστής. Αυτό είναι πολύ άδικο για τον πρώην δικαστή, ο οποίος μπορεί να κατηγορηθεί ότι ανταμείφθηκε για προηγούμενες «χάρες». Η προσέγγισή μου είναι ριζοσπαστική. Δεν αμφιβάλλω για την ακεραιότητα κανενός από τους αξιότιμους δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ούτε υπονοώ σε καμία περίπτωση διαφθορά οποιουδήποτε τύπου. Ωστόσο, η Κύπρος είναι μια μικρή χώρα όπου όλοι γνωρίζονται με όλους, ιδιαίτερα μεταξύ των λεγόμενων ελίτ και μεγάλων δικηγορικών γραφείων.

Για να αποτραπεί η υποψία μεροληψίας ή ευνοιοκρατίας, προτείνω, με την έγκριση της Ελληνικής κυβέρνησης και των δικαστηρίων, δύο από τους καλύτερους δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου από την Κύπρο και την Ελλάδα να αντικατασταθούν με 5ετείς αποσπάσεις. Αυτό θα πρέπει να θεωρείται ως προαγωγή και να προσελκύει υψηλότερες απολαβές. Τα διεθνή δικαστήρια αξιοποιούν δικαστές από πολλές χώρες που έχουν τα προσόντα να γνωμοδοτήσουν και να δημιουργήσουν προηγούμενο. Δεν είναι όμως ειδικοί σε κάθε νομικό ζήτημα στις εθνικές δικαιοδοσίες.

Μεταρρυθμίσεις στην ποινική δικαιοσύνη

• Θα εισάγω την κοινωφελή εργασία ως προαιρετική ποινή, εναλλακτική σε πρόστιμα και φυλάκιση. Όσοι εκτίουν κοινοτικές ποινές θα εξακολουθούν να έχουν προστασία της ταυτότητάς τους, σύμφωνα με τους αυστηρούς νόμους περί απορρήτου.
• Ανάθεση μελέτης με συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών αναφορικά με την καθιέρωση Αμερικανικού τύπου διαπραγματεύσεων για ορισμένα ποινικά αδικήματα. Αυτό θα εξοικονομήσει χρόνο για τα ποινικά μας δικαστήρια.
• Θέσπιση υποχρεωτικής στέρησης άδειας για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ (50-80 mg) και χρήση ναρκωτικών. Όλοι οι κάτοχοι άδειας οδήγησης εκτός Κύπρου και οι οποίοι ενοικιάζουν αυτοκίνητα, θα πρέπει να έχουν κατάθεση στις πιστωτικές τους κάρτες ως μέρος της συνήθους κατάθεσης ενοικίασης, αλλά θα περιλαμβάνουν διατάξεις για παραβάσεις αυτοκινήτου. Αυτό θα ισχύει για 10 ημέρες μετά την επιστροφή του οχήματος. Εάν συλληφθείτε να οδηγείτε υπό την επήρεια αλκοόλ ή την χρήση ναρκωτικών ή σταθμεύσετε σε χώρους αναπήρων, πέρα από τους ισχύοντες νόμους και τις κυρώσεις, μέρος αυτής της προκαταβολής θα χρησιμοποιηθεί για την πληρωμή του προστίμου. Σε όλους τους πελάτες ενοικίασης αυτοκινήτων θα δοθεί ένα φυλλάδιο ή θα αποσταλεί ένα email κατά την κράτηση που θα αναφέρεται ξεκάθαρα στους τιμωρητικούς νόμους οδήγησης της Κύπρου και τα όρια αλκοόλ με βάση το όχημα που ενοικιάζουν. Καλώ και άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ να ακολουθήσουν το παράδειγμά μου.
• Εξέταση των συνθηκών στις Κεντρικές Φυλακές και πρόσθετα κίνητρα για όσους εκτίουν ποινές, ώστε να μπορούν να βοηθήσουν την κοινότητά μας από τη φυλακή ή εκτός φυλακής με ειδική άδεια. Θα βασίζεται στην ακαδημαϊκή, εργασιακή εμπειρία και στην παράβαση που έχουν διαπράξει. Θα ήταν παράλογο να στείλουμε κάποιον που είναι στη φυλακή για επαναλαμβανόμενα αδικήματα κλοπών από καταστήματα, να εργαστεί σε φιλανθρωπικό κατάστημα ως «εθελοντής».
• Μελέτη αναφορικά με τη σκοπιμότητα κατασκευής «ανοικτής» φυλακής σε αγροτική περιοχή ώστε να στεγαστούν κρατούμενοι που δεν θεωρούνται επικίνδυνοι ή δεν αποτελούν κίνδυνο φυγής, για ποινές 24 μηνών ή λιγότερο. Αυτή η νέα φυλακή θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για τους τελευταίους 12 μήνες της ποινής. Οι λειτουργικές δαπάνες της ανοικτής φυλακής είναι πολύ χαμηλότερες και θα μειώσουν τους σημερινούς αριθμούς των κρατουμένων. Η απόδραση θα αποτελεί σοβαρό ποινικό αδίκημα και με την επανασύλληψη ο κρατούμενος θα μεταφέρεται στις Κεντρικές Φυλακές με χειροπέδες.
• Θα θεσπίσω αυστηρότερες ποινές και αποτελεσματικές τιμωρίες για την εμπορία γυναικών και θα απελάσω μαστρωπούς.
• «Στο τρίτο, φεύγεις». Οι επαναλαμβανόμενοι παραβάτες για ορισμένα αδικήματα όπως διαρρήξεις και κλοπές, θα αντιμετωπίζονται αυστηρότερα. Για προβλήματα ναρκωτικών, σας παραπέμπω σε πιο κάτω σημείο του προγράμματος.
• Απέλαση αλλοδαπών υπηκόων, υπότροπων σε ποινικά αδικήματα. Εναπόκειται όμως στους δικαστές να δείξουν κατανόηση σε εξαιρετικές περιστάσεις. Τρία αδικήματα σε πέντε χρόνια και η απέλαση είναι βέβαιη. Για την προστασία της στενής οικογένειας, όσοι απελαύνονται για επαναλαμβανόμενα ήσσονος σημασίας αδικήματα ενδεχομένως να έχουν τη δυνατότητα επιστροφής μετά από κάποια χρόνια με την προϋπόθεση καθαρού ποινικού μητρώου στη νέα τους χώρα.
• Αν και με λιγότερη συχνότητα στην Κύπρο από ό,τι στο παρελθόν, η επαιτεία με ένα μικρό παιδί που έχει ναρκωθεί ή του χορηγήθηκε αλκοόλ για να φαίνεται άρρωστο, θα συνιστά πλέον ποινικό αδίκημα. Αυτά τα παιδιά πρέπει να προστατεύονται από την κακοποίηση ατόμων που συχνά εργάζονται σε συμμορίες για να ζητήσουν χρήματα. Εάν ένα μικρό παιδί είναι άρρωστο, δεν πρέπει να βρίσκεται στο δρόμο με τη «μητέρα» ή τη μεγαλύτερη «αδερφή» του. Έχω απόλυτη συμπάθεια για τους άστεγους σε χώρες με ελάχιστα ή καθόλου συστήματα πρόνοιας. Όχι όμως επαγγελματίες που εργάζονται για συμμορίες στις χώρες της ΕΕ, ιδιαίτερα εάν λαμβάνουν κρατικά επιδόματα.
• Θα εισάγω αυστηρότερες ποινές, περιλαμβανομένης της απέλασης για οποιονδήποτε εμπλέκεται άμεσα ή έμμεσα σε γάμους παιδιών ή στη βδελυρή πρακτική του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων (FGM). Οι δάσκαλοι, καθηγητές και οι αξιωματικοί ασφαλείας των συνόρων μας θα εκπαιδευτούν για να εντοπίζουν γυναίκες που έχουν υποστεί τέτοια κακοποίηση μετά από επίσκεψη τους σε χώρες που ασκούν γάμους μεταξύ παιδιών ή ακρωτηριασμούς των γεννητικών οργάνων. Επιπλέον, ειδικοί και κοινωνικοί λειτουργοί θα λάβουν εκπαίδευση του τρόπου συζήτησης τέτοιων προβλημάτων ιδιωτικά και με λεπτότητα στο σχολείο. Ζητήματα που αφορούν κορίτσια από ορισμένες εθνικές προελεύσεις.
• Θα αναθέσω μελέτη για την τοποθέτηση δακτύλιων αστραγάλου σε ανήλικους παραβάτες. Η τεχνολογία αυτή θα δώσει τη δυνατότητα απαγόρευσης κυκλοφορίας τα βράδια ή/και τα Σαββατοκύριακα. Μερικές χώρες στέλνουν ορισμένες φορές ανήλικους παραβάτες σε κατασκηνώσεις για να τους δείξουν «αγάπη». Η προσέγγισή μου είναι να τιμωρήσω αυτά τα «παραβατικά χερουβείμ» γειώνοντάς τα και αφαιρώντας τα «πολύτιμα» κινητά τους τηλέφωνα.

Η αστυνομία μας

Θα στηρίξω την αστυνομία μας με νέα τεχνολογία, εργασιακές πρακτικές και διοικητικό προσωπικό. Θα ανατεθεί μια λεπτομερής μελέτη με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των συνδικάτων, για διαπίστωση των προβλημάτων. Οι βασικές μου δεσμεύσεις:

• Οι αστυνομικοί μας δεν θα πρέπει να περνούν τη μισή τους εργάσιμη μέρα σε γραφειοκρατικές διαδικασίες ή απαντώντας στα τηλέφωνα. Θα προσληφθεί πρόσθετο διοικητικό προσωπικό μερικής απασχόλησης ώστε να μειωθεί αυτή η επιβάρυνση.
• Θα διερευνήσω τη σκοπιμότητα της προσωρινής ανταλλαγής Ελλήνων αξιωματικών και Κυπρίων αστυνομικών με αποσπάσεις 3 ετών για τη διεξαγωγή μυστικών αποστολών στο εξωτερικό.
• Προτίθεμαι να μελετήσω την εφαρμογή καμερών σώματος, για αξιωματικούς πρώτης γραμμής.
• Θα συζητήσω το ενδεχόμενο ανεξάρτητης αντιμετώπισης καταγγελιών κατά αστυνομικών στο εξωτερικό, ίσως και στην Ελλάδα. Τουλάχιστον για προσφυγές.
• Θα εξετάσω τις παροχές που καταβάλλονται σε αξιωματικούς που ακρωτηριάζονται ή χάνουν τη ζωή τους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Πρόκειται για ήρωες που πρέπει να τιμηθούν και να λάβουν δίκαιη κρατική αποζημίωση.
• Ένας γιατρός είναι πάντα γιατρός 24×7. Ένας ιερέας πρέπει να είναι πάντα στο καθήκον. Και πιστεύω ακράδαντα ότι και ένας αστυνομικός είναι πάντα αστυνομικός είτε βρίσκεται σε υπηρεσία είτε όχι, οπότε θα μελετήσω εάν μετά από πολλά χρόνια υπηρεσίας, δοθούν κάμερες διπλής όψης και φορητά μπλε φώτα, που θα τοποθετηθούν στα ιδιωτικά τους οχήματα, ώστε να επιβάλλουν το νόμο ανά πάσα στιγμή. Αυτό θα γίνει σε εθελοντική βάση και επιπρόσθετα επιδόματα για όσους προχωρήσουν.

3.1 Κατάχρηση ουσιών

Θα διεξαχθούν εμπεριστατωμένες μελέτες από διεθνείς εμπειρογνώμονες και συναρμόδια Υπουργεία, μετά από εκτεταμένη δημόσια διαβούλευση, με στόχο συγκεκριμένες απαντήσεις στα ακόλουθα ερωτήματα:

1. Πρέπει να αποποινικοποιηθεί η κατοχή μικρών ποσοτήτων κάνναβης για προσωπική χρήση οι οποίες καπνίζονται ιδιωτικά;
2. Aν ναι, θα μπορούσε να επιτραπεί στα συμμετέχοντα αδειοδοτημένα φαρμακεία να πωλούν μικρές ποσότητες κάνναβης ανά άτομο με έλεγχο ηλικίας και με προειδοποιήσεις για πιθανές ψυχώσεις και άλλους κινδύνους.
3. Θα πρέπει η ιατρική μαριχουάνα για ανακούφιση του πόνου από τον καρκίνο να διατίθεται νόμιμα από τους γιατρούς του ΓΕΣΥ;
4. Θα πρέπει η χρήση σκληρών ναρκωτικών να αντιμετωπίζεται ως ψυχική ασθένεια παρά ως εγκληματική ενέργεια;
5. Θα μπορούσαν οι ειδικοί γιατροί του ΓΕΣΥ να παρέχουν επαναλαμβανόμενες συνταγές και επιλεγμένοι εξουσιοδοτημένοι φαρμακοποιοί να προμηθεύουν τον εξαρτημένο με συγκεκριμένα σκληρά φάρμακα για 3 ημέρες, με εναλλακτικές λύσεις όπως η μεθαδόνη;

Υπάρχουν όμως προϋποθέσεις: αν ο εξαρτημένος ( i ) εγγραφεί ως τοξικομανής, (ii) δεν έχει ποινική καταδίκη τους τελευταίους 12 μήνες, (iii) απασχολείται επικερδώς σε επιχείρηση για τουλάχιστον 120 ώρες το μήνα, πληρώνοντας κοινωνική ασφάλιση και ( iv) ενεργός αναζήτηση βοήθειας.

Τα παραπάνω θα δώσουν στους χρήστες σκληρών ναρκωτικών ένα κίνητρο να μείνουν μακριά από προβλήματα όπως μικροκλοπές και διαρρήξεις για να τροφοδοτήσουν τον εθισμό τους με αποτέλεσμα να μειωθούν κατακόρυφα, ενώ θα υπάρξει και τεράστια εξοικονόμηση κόστους από την αστυνομική επιβολή.

Τα κονδύλια αυτά μπορούν να αξιοποιηθούν και δαπανηθούν σε εθνική εκπαίδευση κατά των ναρκωτικών από την ηλικία των 7 ετών χρησιμοποιώντας τακτικές «σοκ». Επιπλέον, οι έμποροι ναρκωτικών θα χάσουν τους περισσότερους πελάτες τους και θα αναγκαστούν να φύγουν.

Θα ήθελα να καταστήσω απολύτως σαφές ότι δεν ζητώ τη γνώμη εμπειρογνωμόνων για αποποινικοποίηση της χρήσης σκληρών ναρκωτικών. Το αντίθετο-θέλω απλώς να καθορίσω αν το κράτος μπορεί και πρέπει να ελέγχει την προσφορά για εξαρτημένους υπό αυστηρούς όρους.

Όλοι οι υπουργοί θα έχουν ελεύθερη ψήφο και θα αποδεκτώ την οποιαδήποτε απόφαση προτού υποβάλω οποιαδήποτε πρόταση στο κοινοβούλιο. Μπορεί ακόμη και να θέσω προς ψήφιση πτυχές του ζητήματος σε εθνικό δημοψήφισμα.

1