Ιστορική αναδρομή

Ποια είναι λοιπόν η ριζοσπαστική μου προσέγγιση στο Κυπριακό πρόβλημα; Για να μπορέσουμε να απαντήσουμε αυτό το ερώτημα, θα πρέπει πρώτα να ανατρέξουμε πίσω στο χρόνο, κάνοντας μια αναδρομή σε πάνω από 400 χρόνια ιστορίας που αφορούν την Τουρκία, την Ελλάδα και την Κύπρο. Αυτό θα μας εξηγήσει το έντονα συναισθηματικό ιστορικό που βασίζεται πίσω από το Κυπριακό πρόβλημα.

Αυτό που θα ακολουθήσει είναι ίσως η μεγαλύτερη και πιο οργισμένα γραμμένη πρόταση που έχει διατυπωθεί ποτέ σε κάποιο πολιτικό μανιφέστο:

«Αν με τον όρο Κυπριακό πρόβλημα εννοείτε αν θέλω να διαπραγματευτώ με τους ηγέτες ενός λαού που εισέβαλε και κατέκτησε το νησί μου το 1570, δολοφόνησε τους προγόνους μας, βίασαν τις γυναίκες μας, και σκότωσε τους ιερείς μας, ένας λαός που νοίκιασε το νησί μας στους Βρετανούς το 1878 χωρίς την άδειά μας σαν να ήταν «χωράφι με πατάτες», ενός λαού που ανάγκασε τη 17χρονη γιαγιά μου να φύγει από την Κωνσταντινούπολη κατά τη διάρκεια της γενοκτονίας κατά των Ελλήνων της δεκαετίας του 1920, προκάλεσε δυστυχία στην Ελλάδα και την Κύπρο για εκατοντάδες χρόνια, εισέβαλε ξανά στο όμορφο νησί μου το 1974, παραβίασε τη Σύμβαση της Γενεύης και άλλους διεθνείς νόμους μεταφέροντας τον δικό του πληθυσμό στην Κύπρο, βεβήλωσε τις εκκλησίες μας και τους τάφους των προγόνων μου, κατέκτησε τη γη μας, κατέκτησε τα ελαιόδεντρα και τα οπωροφόρα δέντρα μας, σκότωσε τα αρνιά και τα κοτόπουλά μας, κατέστρεψε την οικονομία μας, αγνόησε τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, αγνόησε τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στη συνέχεια είχε και το θράσος να ανακηρύξει την ανεξαρτησία του λεγόμενου κράτους-μαριονέτας «ΤΔΒΚ» στη βόρεια Κύπρο, θα ήθελα ποτέ να διαπραγματευτώ με την κυβέρνηση και την ψευδοκυβέρνηση ενός τέτοιου λαού; Όχι.»

Ωστόσο…

«Αν, από την άλλη πλευρά, με τον όρο Κυπριακό πρόβλημα εννοείτε ότι θα ήθελα να διαπραγματευτώ για μια διευθέτηση με τους απογόνους των Οθωμανών και εκείνων που σχεδίασαν την εισβολή του 1974, ανθρώπινα όντα που μοιράζονται παρόμοιο DNA και αίμα με εμένα, έναν λαό που είναι γείτονες μου, έτσι ώστε μετά από 50 χρόνια αποτυχημένων διαπραγματεύσεων να ελαφρυνθούν όλοι οι Κύπριοι, ειδικά οι πρόσφυγες του 1974, συμπεριλαμβανομένης της επιστροφής των Βαρωσίων, με την πιθανή προϋπόθεση να βοηθήσω στην επίλυση της διαφοράς Ελλάδας/Τουρκίας στο Αιγαίο, έτσι ώστε Κύπριοι, Έλληνες και Τούρκοι να μπορούν όλοι μαζί να ζήσουν ειρηνικά και ως ίσοι, τότε η απάντηση είναι ναι, αν με εκλέξετε θα το κάνω.» 

Οι μη-Κύπριοι που αναγιγνώσκουν το Προεδρικό μου Μανιφέστο και θα ήθελαν να μάθουν την ιστορία του Κυπριακού σε 15 λεπτά, παρακαλώ παρακολουθήστε το The Unsinkable Aircraft Carrier: the Cyprus Dispute Explained.  Πραγματικά μου προκάλεσε μεγάλη λύπη.

32.1 Πού βρισκόμαστε σήμερα

Αριθμός ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας έχουν εγκριθεί και βρίσκονται σε ισχύ μετά την Τουρκική εισβολή του 1974. Αυτό στο οποίο συχνά παραπέμπουμε είναι η αναφορά σε διαπραγμάτευση με στόχο λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας.

Αν εκλεγώ, βεβαίως και θα συνεχίσω τη στήριξη των συγκεκριμένων ψηφισμάτων και θα είναι η σειρά μου να διαπραγματευτώ με την «ΤΔΒΚ», αν επιθυμούν να το πράξουν.

Για να μην παρεξηγηθώ, δεν έχω προσωπικά θέματα με τους Τουρκοκύπριους, τους Τούρκους ή με ανθρώπους οποιασδήποτε φυλής, εθνότητας ή πίστεως. Να διαβιώ ή να συνεργάζομαι μαζί τους. Ούτε έχω κάποιο, βέβαια, πρόβλημα με τους Τουρκοκύπριους που ζουν στο νότο, αναγνωρίζουν την Κυπριακή κυριαρχία και εκλέγονται, όπως ο Ευρωβουλευτής Νιαζί Κιζίλγιουρεκ. Εχω συνοψίσει ανατροφοδότηση από τους Ελληνοκύπριους και τους Ελληνες πολίτες, μέσα από την πολυετή μου ενασχόληση και έρευνα σε σχέση με την εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό. Κάποιες απόψεις είναι πιο πρόσφατες και ορισμένες με βρίσκουν σύμφωνο.

• Δεν πιστεύω ότι είναι πλέον δυνατή μια διζωνική δικοινοτική Κύπρος. Μπορεί να ήταν εφικτό πριν από 20 χρόνια με μια παραλλαγή του Σχεδίου Ανάν σε συνδυασμό με διάφορες άλλες προτάσεις, αλλά όχι τώρα σχεδόν 50 χρόνια μετά την Τουρκική εισβολή.
• Η λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας δεν θα περνούσε ποτέ από δημοψήφισμα.
• Τι θα συμβεί αν μετά από μια επανένωση, ο δημόσιος τομέας στο βορρά απαιτήσει ίσες αμοιβές, επειδή το «χωριστά αλλά ίσοι» ισοδυναμεί με διακρίσεις ή απαρτχάιντ; Τι γίνεται αν οδηγηθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και συμφωνήσουν οι δικαστές; Ποιος θα το πληρώσει αυτό;
• Δεν πιστεύω ότι η σημαντική κατανομή εξουσίας με λιγότερο από το 20% του πληθυσμού που έχει τον έλεγχο του άλλου 80% είναι δίκαιη. Αν η δημογραφική διάσπαση του πληθυσμού ήταν 60-40, ίσως. Όχι όμως 80-20. Ίσως η Τουρκία να ακολουθήσει το παράδειγμα και δώσει επιπλέον δικαίωμα ψήφου και βέτο στο 18% των Κούρδων του πληθυσμού της.
• Δεν πιστεύω ότι η εναλλαγή προέδρων μεταξύ των δύο κοινοτήτων είναι εφικτή, καθώς το μόνο που θα πετύχει είναι η απόλυτη σύγχυση. Θα εξέταζε η Τουρκία έναν εκ περιτροπής Κούρδο πρόεδρο κάθε λίγες εκλογές;
• Δεν πιστεύω ότι η ουσιαστική κατανομή εξουσίας και η διακυβέρνηση με την «ΤΔΒΚ»[1] θα λειτουργήσουν. Εμείς οι Ελληνοκύπριοι  δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε μεταξύ μας για τη δική μας πολιτική, πόσο μάλλον να προσθέσουμε άλλη μια στρώση σε ένα κρεμμύδι που θα μας κάνει να «κλάψουμε» ακόμη περισσότερο.
• Θα πρέπει να διασφαλιστεί το δικαίωμα επιστροφής των Ελληνοκυπρίων στις περιουσίες τους ή αν αυτό δεν είναι δυνατό να καταβληθεί η ανάλογη αποζημίωση.
• Θα ήθελα να αποτρέψω τον κίνδυνο βίαιης μελλοντικής κατάληξης μιας κακής διευθέτησης. Συνέβη το 1919 μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Συνθήκη των Βερσαλλιών προκάλεσε υπερπληθωρισμό στη Γερμανία και έμμεσα γέννησε τον φασισμό. Στη συνέχεια ο Χίτλερ ανήλθε στην εξουσία ως λαϊκιστής «σωτήρας», με πολιτικές που οδήγησαν στο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ομοίως, η βάση για την ανεξαρτησία της Κύπρου το 1960 είχε σαφώς συνταγματικά και πρακτικά κενά, διαφορετικά οι Τουρκοκύπριοι δεν θα είχαν παραιτηθεί από την κυβέρνηση, ούτε θα σημειώνετο η διακοινοτική βία της δεκαετίας του 60. Θέλω να αποφύγω οτιδήποτε θα μπορούσε να οδηγήσει σε μελλοντική αιματοχυσία. Μια διζωνική δικοινοτική διευθέτηση χωρίς ουσιαστικά «σύνορα», είναι μια βραδυφλεγής βόμβα, μια πορεία γεμάτη κινδύνους.
• Ένα περιστατικό που θα αφορούσε για παράδειγμα ένα ΤΚ ή ένα ΕΚ που ανακτούσε την περιουσία του στη Λευκωσία ως μέρος μιας διευθέτησης, θα μπορούσε να φέρει λεκτικές προσβολές, πετροπόλεμο, διακοινοτική βία, θάνατο, ακόμη και πολεμική αναμέτρηση.
• Αν η ειρηνευτική δύναμη του Οηέ αποχωρήσει και δεν υπάρχουν πλέον «σύνορα» ή νεκρή ζώνη, ποιος θα μας προστατεύσει από Τουρκική επιθετικότητα; H ένα ακόμη πρόσχημα που να αιτιολογήσει νέα εισβολή;

Ελάχιστες λεπτομέρειες έχουν δημοσιοποιηθεί από το 2004 για το καθεστώς των διαπραγματεύσεων με την «ΤΔΒΚ». Δεν επιρρίπτω την ευθύνη στις Κυπριακές κυβερνήσεις για την αποτυχία στις συνομιλίες, απλά αμφισβητώ όσα έχουν συζητηθεί τα τελευταία 18 χρόνια επί διζωνικής δικοινοτικής λύσης του Κυπριακού. Ακόμη και στους παπαγάλους μπορεί να διδάξει κανείς να επαναλαμβάνουν, «Θα μιλήσουμε με την «ΤΔΒΚ»», «Εχουμε μιλήσει» ή «Θα μιλήσουμε».

Ποιο ήταν λοιπόν το περιεχόμενο της διαπραγμάτευσης επί διευθέτησης του Κυπριακού; Παραλλαγή του σχεδίου Ανάν; (διαβάστε το εδώ). Η μήπως κάτι νέο; Οι Κύπριοι φορολογούμενοι πληρώνουν όλα αυτά τα χρόνια τους μισθούς τους και τις παχυλές τους συντάξεις, τα ταξίδια, τις πτήσεις και τα ξενοδοχεία τους προς ένα σωρό προορισμούς. Τι ακριβώς έχει συζητηθεί σε 18 χρόνια συναντήσεων; H απλά συγκεντρώνουν μίλια για πτήσεις ώστε να εξασφαλίζουν δωρεάν διακοπές και να παίζουν τάβλι;

Aν εκλεγώ, θα αποτελέσω τον 8^ο Πρόεδρο μετά την Τουρκική εισβολή και θα πάρω τη σκυτάλη της διαπραγμάτευσης. Εγώ όμως θα επιχειρήσω κάτι ριζοσπαστικό, παράλληλα βέβαια με τη στήριξη των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας για λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Αν οι συνομιλίες οδηγηθούν σε αδιέξοδο, υποθέτω ότι και οι επόμενοι τέσσερις Πρόεδροι θα κρατάνε την ίδια σκυτάλη μέσα στα επόμενα 25 χρόνια. Αν όμως πετύχουν οι διαπραγματεύσεις που προτείνω, θα φθάσουμε επιτέλους στον τερματισμό του εξαντλητικού μαραθωνίου που άρχισε το 1974.

Αυτό μας αφήνει τρεις βασικές επιλογές

1. Μιλήστε λοιπόν, μιλήστε ατελείωτα, μιλήστε για άλλα 20 χρόνια σαν παπαγάλοι χρησιμοποιώντας το επίσημο δόγμα μιας «διζωνικής δικοινοτικής» λύσης με την «ΤΔΒΚ». Και ας μην οδηγηθείτε πουθενά. Πολύ αμφιβάλλω ότι οι περισσότεροι ΕΚ θα δεχτούν ποτέ ένα ομόσπονδο νησί για τους πιο πάνω λόγους.
2. Ας επιμείνετε λοιπόν ότι μια μελλοντική ενωμένη Κύπρος πρέπει να παραμείνει υπό τον έλεγχο της εκλελεγμένης πλειοψηφίας, με κάποια βασική κατανομή της εξουσίας. Οι περισσότεροι Τουρκοκύπριοι δεν θα το δεχτούν ποτέ αυτό. Ακόμα κι αν το αποδέχονταν ως εκ θαύματος, η όλη διευθέτηση θα αποτελούσε πυριτιδαποθήκη στο στάδιο της δημιουργίας που θα ξεπερνούσε ακόμη και τη βία της δεκαετίας του 1960.
3. Προσπαθήστε να διαπραγματευτείτε κάτι άλλο. Όλα στο τραπέζι.

32.2 Το προτεινόμενο πλαίσιο συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού

Αυτό είναι αμφιλεγόμενο. Διαβάστε με ανοικτό μυαλό μέχρι το τέλος

Αξίζει να θυμηθούμε τη διάσημη παιδική ιστορία, « Τα νέα ρούχα του αυτοκράτορα» του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Είμαι το παιδί που τόλμησε να δείξει και να πει, «Ο αυτοκράτορας είναι γυμνός».

Το προτεινόμενο πλαίσιο λύσης είναι να μην υπάρχει αρχικά πλαίσιο για συνομιλίες . Πιστεύω ότι σε μια προσπάθεια οριστικής διευθέτησης, όλα πρέπει να βρίσκονται στο τραπέζι προς συζήτηση με την «ΤΔΒΚ» για 2 χρόνια.

Με το «όλα» εννοώ οτιδήποτε πρέπει να ενταχθεί σε μια τέτοια διαπραγμάτευση, κάτι που περιλαμβάνει τα ακόλουθα συστήματα:

1. Δικοινοτικής, διζωνικής διευθέτησης όπως περιγράφεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας (παραλλαγή ίσως του Ελβετικού μοντέλου).
2. Ομοσπονδιακό (το Αμερικανικό πολιτειακό σύστημα).
3. Επαρχιακό (παρόμοιο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά με διαφορετικά επίπεδα αποκεντρωμένων εξουσιών, π.χ. Καναδάς).
4. Συνομοσπονδιακό, αποκεντρωμένο ή ενιαίο (Αγγλία και Ουαλία, Αγγλία και Σκωτία).
5. Απαρτχάιντ με συναίνεση (η Νότια Αφρική μέχρι το 1994 ήταν χωρίς συναίνεση).
6. Διαχωρισμός κοινοτήτων αλλά ίσο με βάση την εθνικότητα ή τη γλώσσα (λειτουργεί με σχετική επιτυχία στο Βέλγιο. Δεν ‘κούμπωσε’ όμως στις Ηνωμένες Πολιτείες).

Όλα τα παραπάνω πολιτικά συστήματα έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Μια κεντρική κυβέρνηση που λειτουργεί επίσημα ως ενιαίο κράτος με μία διεθνή φωνή και μία κυρίαρχη νομική οντότητα. Για παράδειγμα, η Καλιφόρνια παρά την ουσιαστική αυτονομία δεν αποτελεί μέλος του ΟΗΕ, την εκπροσωπούν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Ούτε το Ντουμπάι ή το Κεμπέκ έχουν αυτόνομη διεθνή εκπροσώπηση. Η Ουαλία δεν υπαγορεύει αμυντική πολιτική, λειτουργεί εκ μέρους της το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό αφήνει τρείς επιπρόσθετες επιλογές κατά τη διάρκεια των δύο προτεινόμενων χρόνων διαπραγμάτευσης με όλα στο τραπέζι:

• Να συζητήσουμε κάτι άλλο.
• Να συζητήσουμε λύση δύο κρατών με την προϋπόθεση της ανάλογης αποζημίωσης στους Ελληνοκύπριους, μέσα από δημοψηφίσματα.
• Αν αποτύχουν τα πιο πάνω, να αποσυρθούν προς μελλοντική συζήτηση και να επιστρέψουμε στο σημείο 1.

Σε περίπτωση εκλογής μου, θα ζητούσα από τους πολίτες να με εξουσιοδοτήσουν να συζητήσω κάθε πιθανή λύση του Κυπριακού με την «ΤΔΒΚ». «Συζήτηση» δεν σημαίνει ότι συμφωνείτε σε μια λύση δύο κρατών ή οποιαδήποτε άλλη μορφή λύσης. Αυτό θα εξαρτηθεί από μελλοντικό δημοψήφισμα και αφού δημοσιοποιηθούν λεπτομέρειες. Ωστόσο, ακόμη και η συζήτηση για το ενδεχόμενο διχοτόμησης δημιουργεί 4 γενικές αντιδράσεις από τους Ελληνοκύπριους, έστω και αν σπάνια εκδηλώνονται τόσο ωμά δημοσίως:

1. «Ποτέ μα ποτέ δεν θα συμφωνήσω σε μια λύση δύο κρατών ως θέμα αρχής. Ακόμα κι αν η «ΤΔΒΚ» πλήρωνε 500 δισεκατομμύρια ευρώ και με αποζημίωνε με 100 εκατομμύρια ευρώ αφορολόγητα σε μετρητά για τις περιουσιακές απώλειες της οικογένειάς μου μετά την εισβολή του 1974, θα ψήφιζα πάντα ΟΧΙ». Ή,
2. Όπως και παραπάνω,«…. και ο Ανδρόνικος θα πρέπει να μπεί στη φυλακή για μια τέτοια δημόσια συζήτηση». Ή,
3. «Η άμεση οικογένειά μου δεν έχασε καμία περιουσία μετά την εισβολή του 1974. Ωστόσο αυτό συνέβη με την ευρύτερη μου οικογένεια μέσω γάμων. Αν και έχω συμπάθεια για τους Ελληνοκύπριους συμπατριώτες που έχασαν περιουσίες, κατά την άποψη μου οι διαδοχικές κυβερνήσεις ήταν υπερβολικά γενναιόδωρες μαζί τους. Πολύ φθηνά ενοίκια ακινήτων και γης, επιχορηγήσεις, διακρίσεις για θέσεις εργασίας στο δημόσιο τομέα και κάθε είδους άλλα επιδόματα. Θα ψηφίσω ΟΧΙ στη μνήμη του παππού μου που έχασε τη ζωή του στην εισβολή. Εν πάσει περιπτώσει, η στενή μου οικογένεια δεν θα κερδίσει τίποτα από όλα αυτά και γιατί η «ΤΔΒΚ» ως ο επιτιθέμενος να επωφεληθεί δυνητικά εάν η άμεση οικογένειά μου δεν θα πάρει τίποτα;» Ή,
4. «Πιθανότατα θα ψηφίσω ΟΧΙ στην αρχή, αλλά είμαι πρόθυμος να ακούσω όλες τις απόψεις».

Πιστεύω ότι μέχρι το τέλος των 2 ετών, εκτός και αν η «ΤΔΒΚ» παραχωρήσει κάτι θεαματικό, πιθανότατα θα καταλήξουμε ακριβώς όπως είμαστε τώρα. Ωστόσο οι συνομιλίες θα αποδείξουν στη διεθνή κοινότητα ότι οι ΕΚ προσπάθησαν να διαπραγματευτούν καλή τη πίστη παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχε προηγούμενο, ούτε καμία νομική ή ηθική υποχρέωση να το πράξουν.

32.3 Το αρχικό σχέδιο λύσης

«Ο ορισμός της παραφροσύνης είναι να κάνεις το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά και να περιμένεις διαφορετικά αποτελέσματα»

Αυτό που ακολουθεί δεν είναι επ ουδενί προσπάθεια να σας «πουλήσω» τη λύση δύο κρατών. Αντίθετα, το προτεινόμενο πλαίσιο είναι αρχικά να μην υπάρχει πλαίσιο για συνομιλίες για την «ΤΔΒΚ» με όλα στο τραπέζι. Όλα σημαίνουν οτιδήποτε. Ας δούμε τι προσφέρει η «ΤΔΒΚ». Θα είμαι έτοιμος να αποσύρω την επιλογή της λύσης δύο κρατών αν μια μελλοντική «ΤΔΒΚ» δεν έχει πιθανότητες να εγκριθεί σε δημοψήφισμα ή αν η «ΤΔΒΚ» συνεχίσει να διακηρύττει ότι αποτελεί ανεξάρτητο κράτος, ότι δεν αναγνωρίζεται η «ψευδο» Κυπριακή Δημοκρατία, ουτε τον λεγόμενο Πρόεδρο Ανδρόνικο.

Είναι πολύ πιθανόν ότι η «ΤΔΒΚ» και η Τουρκία θα επιμείνουν σε αυτές τις θέσεις τουλάχιστον μέχρι το καλοκαίρι του 2023, ώστε ο Πρόεδρος Ερντογάν να πουλήσει μια σκληρή στάση στο Κυπριακό και την διαφορά με την Ελλάδα στο Αιγαίο, ενόψει προεδρικών εκλογών τον Ιούνιο του 2023.        

Το σχέδιο μου απευθύνεται σε όσα σχετίζονται προσωπικά με τις αντιδράσεις στα σημεία (3) και (4) παραπάνω. Δεν θα προσπαθήσω να αλλάξω γνώμη όσων αναφέρονται στα σημεία (1) και (2). Ακολουθεί το αρχικό μου σχέδιο V1.0 για πιθανή λύση δύο κρατών, με τις επτά τρέχουσες κόκκινες γραμμές μου να αναφέρονται εκ των προτέρων:

1. Κόκκινη γραμμή: Ουσιαστική αποζημίωση δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ στους Ελληνοκύπριους. Ανεξάρτητες μελέτες στο εξωτερικό μπορούν να δώσουν ένα σημείο αναφοράς για την εκτιμώμενη στις 31/12/2021 αξία της Ελληνοκυπριακής ιδιοκτησίας στα κατεχόμενα σε σύγκριση με την ιδιοκτησία των ΤΚ στο νότο.

Δεν είναι πρόβλημα των ΕΚ από πού παίρνει τα χρήματα η «ΤΔΒΚ». Η Τουρκία δεν είχε νόμιμο δικαίωμα να παραχωρήσει γη σε εποίκους. Ίσως η Τουρκία, η ΕΕ και η διεθνής κοινότητα μπορούν να βοηθήσουν. Επιταγή ή δόσεις μεταγενέστερης ημερομηνίας δεν θα γίνονται δεκτές, εκτός αν τις εγγυηθεί η Ένωση ή ανάλογη αρχή.

• Κόκκινη γραμμή: Τα Βαρώσια και η περιοχή γύρω από την περίκλειστη πόλη, συμπεριλαμβανομένου του στρατώνα, θα μεταφερθούν στους ΕΚ.
• Κόκκινη γραμμή: Πρόσθετη γη θα παραδοθεί στους ΕΚ και επαναπροσδιορισμός των «συνόρων».

• Κόκκινη γραμμή: Το μεγαλύτερο μέρος της γης στη ζώνη κατάπαυσης του πυρός που επιτηρούν τα Ηνωμένα Έθνη, θα επιστραφεί στους Ελληνοκύπριους.
• Κόκκινη γραμμή: Όλη η Τουρκοκυπριακή περιουσία στο νότο θα περάσει στους Ελληνοκύπριους, χωρίς αξιώσεις στο μέλλον.
• Κόκκινη γραμμή: Τα Τουρκικά στρατεύματα θα αποχωρήσουν σταδιακά από το νησί. Ως προσωρινό μέτρο, η αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ στη νότια Τουρκία, σε απόσταση μόλις 20 λεπτών αεροπορικώς, μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντ’ αυτού, αν το επιθυμούν, αλλά αυτή είναι δική τους απόφαση και όχι δική μας. Τα Ηνωμένα Έθνη και η ΕΕ μπορούν αρχικά να εγγυηθούν την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων.
• Κόκκινη γραμμή: Το νησί θα ξεκινήσει αποστρατιωτικοποιήσεις σταδιακά. Η στράτευση θα μειωθεί αρχικά και θα καταργηθεί. Θα επιτρέπονται μικρές αμυντικές δυνάμεις με προσυμφωνημένους αριθμούς.
• Η έρευνα για τους αγνοούμενους του 1974 πρέπει να συνεχιστεί. Για να βοηθήσει σε αυτόν τον ευγενή σκοπό, θα μπορούσε να συσταθεί μια επιτροπή αλήθειας και συμφιλίωσης παρόμοια με τη Νότια Αφρική της δεκαετίας του 1990 για αντιμετώπιση εγκλημάτων και φρικαλεοτήτων. Όσοι ΕΚ και ΤΚ θελήσουν να συμμετάσχουν θα εξαιρεθούν γενικά από τη δίωξη. Ωστόσο, τα περισσότερα άτομα που συμμετείχαν σε φρικαλεότητες είναι το πιθανότερο νεκρά ή σε ΄πολύ προχωρημένη ηλικία.
• Το 2004 προτάθηκε η μείωση του προσωπικού των Βρετανικών δυνάμεων κατά το ήμισυ. Θα επιδιώξω αποχώρηση όλων των στρατιωτικών βάσεων ως μέρος τελικής διευθέτησης, ώστε να γίνει αποστρατικοποίηση του νησιού. Δεν έχω κανένα θέμα αν τμήματα του Ακρωτηρίου μισθωθούν ως μόνιμη βάση του ΟΗΕ/ΕΕ για την παγκόσμια διατήρηση της ειρήνης και την ανθρωπιστική βοήθεια.
• Ο πληθυσμός των ΤΚ πριν από την εισβολή του 1974 ήταν 18,6% του συνόλου. Για να αντισταθμίσουν μέρος της παραπάνω αποζημίωσης σε μετρητά που θα καταβληθεί στους Ελληνοκύπριους, θα προτείνω όπως οι ΤΚ αποκτήσουν το 18,6% του καθαρού πλούτου υδρογονανθράκων του νησιού το οποίο θα αφαιρεθεί από τα μετρητά που θα οφείλει η «ΤΔΒΚ». Αυτό μπορεί να βοηθήσει τους TΚ να αξιοποιήσουν ένα δάνειο αποζημίωσης προς τους Τουρκοκύπριους.
• Ανάλογα με τον όγκο του φυσικού αερίου που βρίσκεται στα Κυπριακά ύδατα, θα μπορούσε να κατασκευαστεί ένας αγωγός για τη μεταφορά του πλεονάζοντος φυσικού αερίου από την Κύπρο και το Ισραήλ, μέσω της βόρειας ακτής της Κύπρου, στη νότια Τουρκία. Αυτό θα συμβάλει στη διασφάλιση των ενεργειακών αναγκών της ΕΕ. Ο έμμεσος έλεγχος αυτού του αγωγού βάσει διεθνών συνθηκών και εμπορικών εταίρων θα ανήκει στην ΕΕ, επομένως η Τουρκία δεν θα έχει τη δυνατότητα να τον απενεργοποιήσει μονομερώς. Αμοιβαία, ο νότος θα μπορούσε να επωφεληθεί από την παροχή νερού μέσω του υποθαλάσσιου αγωγού που κατασκευάστηκε το 2015 από την Τουρκία προς την «ΤΔΒΚ», ή μέσω της κατασκευής ενός νέου αγωγού.
• Δεν θα ήθελα να επαναληφθεί η αιματοχυσία που προκλήθηκε από τον αναγκαστικό επαναπατρισμό μετά τη διχοτόμηση Ινδίας-Πακιστάν το 1947. Για να γράψουμε ιστορία πρέπει να διδαχθούμε από την ιστορία. Κανένας ΤΚ δεν θα εξυπηρετείται με υποχρεωτικές παραγγελίες αγοράς, εκτός από κατοικίες εντός ή γύρω από την περιοχή των Βαρωσίων. Θα είναι ευθύνη της «ΤΔΒΚ» να το κάνει αυτό πριν από τη διευθέτηση. Οποιαδήποτε οικογένεια TΚ που θα μετοικήσει στο νέο νότο, βάσει διαπραγματεύσεων επαναπροσδιορισμού των «συνόρων» θα επωφεληθεί οικονομικά, καθώς η περιουσία της πιθανότατα θα αξίζει περισσότερο. Κανένας TΚ δεν θα εκφοβιστεί ποτέ μακριά από τη νόμιμη παρουσία του. Το μικτό χωριό Πύλα μπορεί να λειτουργήσει ως πρότυπο και οι ηγέτες του να παρέχουν πρακτικές συμβουλές.
• Οι κλειστές περιοχές TΚ και ΕΚ, εάν υπάρχουν μετά την εγκατάσταση, θα προστατεύονται. Το ίδιο θα γίνει με τους χώρους λατρείας και τα κοιμητήρια. Οι ΕΚ γενικά το σέβονται αυτό από το 1974. Όχι όμως και η «ΤΔΒΚ».
• Η «ΤΔΒΚ» και η Τουρκία πρέπει να σταματήσουν να απορρίπτουν πρόσφυγες και μετανάστες ή/και να εργαλειοποιούν το ζήτημα.
• Τα περισσότερα ακίνητα ΕΚ στο βορρά θα περάσουν σε ΤΚ χωρίς μελλοντικές αξιώσεις, με την επιφύλαξη όλων των αποζημιώσεων ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ που θα καταβληθούν στους Ελληνοκύπριους με βάση τις αναφορές στο παρόν έγγραφο.
• Θέμα αποζημίωσης. Όσοι έχασαν περιουσία ως ενήλικες λόγω της εισβολής είναι πλέον συνταξιούχοι, ή έχουν αποβιώσει και η περιουσία πέρασε στους κληρονόμους τους. Όσοι είναι ζώντες, προφανώς και λαχταρούν να επιστρέψουν (υποθέτοντας ότι η περιουσία τους είναι ακόμα εκεί και σε καλή κατάσταση) αλλά απίθανο να επιθυμούν όπως περιτριγυρίζονται από ΤΚ μακριά από τις οικογένειές τους 50 χρόνια αργότερα, ούτε να έχουν κίνδυνο περιορισμένης πρόσβασης στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της Κύπρου (ΓΕΣΥ). Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει αυτόματο δικαίωμα επιστροφής στην έκδοση 1 αυτού του σχεδίου.
• Ομάδα επιλεγμένων αξιόπιστων και ουδετέρων μελών της Ελληνοκυπριακής και Τουρκοκυπριακής κοινότητας θα ασχοληθούν με τη διευθέτηση προβλημάτων που επηρεάζουν τους φυσικούς πόρους της Κύπρου, όπως το περιβάλλον, η αλιεία, οι πυρκαγιές και το νερό. Και διακοινοτικά ζητήματα. Μπορεί να εκλεγεί άλλος «Πρόεδρος» του νησιού για αυτά τα ζητήματα.
• Μια ενδιάμεση εμπορική συμφωνία μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ ΕΚ και ΤΚ, με την επιφύλαξη των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Στο μέλλον, η Κυπριακή Δημοκρατία θα μπορούσε να αποτελέσει πύλη προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα Günsel, δημιουργώντας πλούτο και για τις δύο κοινότητες. Και αντίστροφα για προϊόντα και υπηρεσίες της Ελληνοκυπριακής κοινότητας προς την «ΤΔΒΚ» και την Τουρκία.
• Οι Ελληνοκύπριοι θα ψηφίζουν πάντα με την πλειοψηφία της ΕΕ εάν η «ΤΔΒΚ» ή η Τουρκία επιθυμούν να ενταχθούν στην Ένωση. Η Κύπρος δεν θα ασκήσει ποτέ βέτο στην ένταξη εάν μπορεί να επηρεάσει το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας. (Είναι σχεδόν προκαθορισμένο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα θα ασκεί πάντα βέτο στην ένταξη της Τουρκίας ή της «ΤΔΒΚ» στην ΕΕ εάν δεν επιλυθεί η διαφορά στο Αιγαίο. Επομένως, το πρόγραμμά μου μπορεί ενδεχομένως να λειτουργήσει ως καταλύτης για την επίλυση αυτού του προβλήματος).
• Το πώς θα αποζημιωθούν οι ΕΚ είναι θέμα απόφασης των ιδίων (ανατρέξτε πιο κάτω). Ο τρόπος με τον οποίο θα αντιμετωπίζεται η αποζημίωση στην κοινότητα των ΤΚ είναι αντίστοιχα θέμα δικό τους.

Σημείο κλειδί: Tο παραπάνω είναι το προσχέδιο 1. Δεν αποτελεί σύσταση για διχοτόμηση, αλλά εισήγηση ότι για 2 χρόνια μετά τις προεδρικές εκλογές του 2023 σε Κύπρο και Τουρκία, οτιδήποτε είναι δυνατό ώστε μια διευθέτηση να βρίσκεται πάντα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Παράλληλα πάντα με την επιλογή λύσης διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας όπως περιγράφονται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Το πιο πάνω προσχέδιο δύναται ανά πάσα στιγμή να διαφοροποιηθεί ή να αποσυρθεί πλήρως. 

32.4 Ένα νέο « Varosha Garden City»

Εάν καταστεί δυνατή η διαπραγμάτευση λύσης στο Κυπριακό και ως μέρος μιας διευθέτησης, η περιφραγμένη πόλη που εγκαταλείφθηκε από το 1974, γνωστή ως Βαρώσια και οι περιοχές γύρω από αυτήν, συμπεριλαμβανομένου του Τουρκικού στρατώνα, θα περάσουν στους Ελληνοκύπριους. Αυτό λαμβάνει κεντρική θέση στο σχέδιο αποζημίωσης του διακανονισμού που εισηγούμαι για τους ΕΚ.

Η πόλη μπορεί να ανοικοδομηθεί εκ θεμελίων και να μετατραπεί σε μια φιλική προς το περιβάλλον, ενεργειακά αποδοτική κηπούπολη (οικονομικά αυτοτελής αστική περιοχή) μέσα σε λίγα χρόνια. Ένα μεσογειακό κόσμημα με μεγάλα εταιρικά γραφεία, τεχνολογικό πάρκο, ξενοδοχεία και κατοικίες. Ένα συνδεδεμένο τεχνητό νησί θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος αυτής της ειδυλλιακής νέας μητρόπολης. Κάποιοι χώροι γραφείων θα μπορούσαν να ενοικιαστούν σε νεοφυείς εταιρείες τεχνολογίας και πολυεθνικές, επιδοτούμενοι για ένα αρχικό χρονικό διάστημα. Αυτό θα μπορούσε να είναι ανοικτό προς όλες τις εταιρείες της ΕΕ αλλά και εταιρικούς οργανισμούς τρίτων χωρών που εγγυώνται τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η Ισραηλινή τεχνολογία και καταξιωμένες εταιρείες θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν την Κύπρο ως βάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ορισμένα Υπουργεία θα μπορούσαν να μετεγκατασταθούν εκεί με τον υπάρχοντα χώρο γραφείων στη Λευκωσία να πωλείται με αξιοποίηση εσόδων. Η ΕΕ είναι ευπρόσδεκτη να ενοικιάσει γραφεία και να δημιουργήσει έναν περιφερειακό κόμβο για τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Γιατί οι περισσότεροι οργανισμοί της ΕΕ να έχουν την έδρα τους στις Βρυξέλλες; Γιατί υπάρχουν τόσοι διεθνείς οργανισμοί που εδρεύουν στην Ελβετία και τη Νέα Υόρκη, όταν η Κύπρος έχει ένα τόσο εκπληκτικό φθηνότερο εργατικό δυναμικό και μάλιστα υψηλής ειδίκευσης;

Σε διεθνείς και τοπικές κατασκευαστικές εταιρείες θα ανατεθούν συμβάσεις για την κατασκευή της νέας πόλης με τη χρήση τοπικού εργατικού δυναμικού ώστε να διασφαλιστεί ότι θα κατασκευαστεί έγκαιρα και εντός του προϋπολογισμού. Θα δημιουργηθούν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Η χρηματοδότηση θα προέρχεται από ένα ποσοστό του χρηματικού διακανονισμού στους Ελληνοκύπριους, επιχορηγήσεις της ΕΕ και κατόχους εμπορικών μετοχών. Θα εξεταστεί το ενδεχόμενο αξιοποίησης των κεφαλαιαγορών και η εγγραφή μιας εισηγμένης εταιρείας που θα διαπραγματεύεται σε μεγάλο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο και στο χρηματιστήριο της Κύπρου.

32.5 Ουσιαστική αποζημίωση στους Ελληνοκύπριους πρόσφυγες, στους κληρονόμους τους και στους υπόλοιπους Ελληνοκύπριους

Στο προτεινόμενο προσχέδιο του μηχανισμού αποζημίωσης πιο* κάτω, ο όρος «Ελληνοκύπριος πρόσφυγας» περιλαμβάνει τους κληρονόμους του/της αν έχουν αποβιώσει. Όλα τα πολιτικά κόμματα θα κληθούν σε εποικοδομητικές απόψεις και θα ακολουθήσει δημόσια διαβούλευση, η οποία θα οδηγήσει σε πολλές ανεξάρτητες δημοσκοπήσεις.

1. Όλες οι αποζημιώσεις και τα περιουσιακά στοιχεία που λαμβάνονται από ή μέσω της «ΤΔΒΚ» θα συγκεντρωθούν σε μια νέα κυβερνητική οντότητα, το «Ταμείο Αποζημιώσεων», η οποία θα ενεργεί ως διαχειριστής.
2. Το 60% θα μοιραστεί στους Ελληνοκύπριους πρόσφυγες και το 40% θα κρατηθεί για λογαριασμό κάθε άλλου Ελληνοκύπριου. Αν ο επιμερισμός ήταν 100% για τους Ελληνοκύπριους πρόσφυγες, δεν θα περνούσε δημοψήφισμα. Όσοι ΕΚ δεν έχασαν τίποτα θα καταψήφιζαν. Θα διερωτούνταν, ποιο είναι το νόημα; Το αντίθετο ισχύει. Αν οι ΕΚ που έχασαν περιουσία το 1974 δεν έπαιρναν το μεγαλύτερο μέρος της αποζημίωσης, θα καταψήφιζαν και αυτοί.
3. Από το 60% που θα μοιραστεί στους ΕΚ πρόσφυγες, οι Βαρωσιώτες θα λάβουν ψηλότερο ποσοστό αποζημίωσης. Αυτό είναι και το δίκαιο καθώς η νέα πόλη θα οικοδομηθεί κυρίως στη γη τους. Αυτό επηρεάζει 6 χιλιάδες κατόχους τίτλων ιδιοκτησίας από το 1974.
4. Για να αποτραπεί η απόκτηση της Κυπριακής υπηκοότητας από νέα πρόσωπα που θα έχουν σκοπό απλά να επωφεληθούν οικονομικά από έναν διακανονισμό, θα εφαρμοστεί ημερομηνία λήξης κριτηρίων η οποία θα καθοριστεί πριν από το 2022.
5. Για να αποτραπεί η τεχνητή αύξηση της περιουσιακής αξίας μεταξύ του σήμερα και της πολιτικής διευθέτησης, οι απώλειες γης και περιουσίας κάθε Ελληνοκύπριου πρόσφυγα θα αξιολογούνται ανεξάρτητα στην αξία της 31/12/2021.
6. Κάθε πρόσφυγας του που χρησιμοποιεί επί του παρόντος Τουρκοκυπριακό ακίνητο ή γη θα εκτιμάται ανεξάρτητα από την αγοραία του αξία στις 31/12/2021 για τον ίδιο λόγο.
7. Σε κάθε Ελληνοκύπριο πρόσφυγα θα προσφερθεί η κυριότητα ιδιοκτησίας της Τουρκοκυπριακής γης που νομίμως νοικιάζει ή χρησιμοποιεί επί του παρόντος. Αν υπερβεί την αξία της  απώλειας του 1974, θα τους δοθεί πολυετές άτοκο δάνειο. Αν ισχύει το αντίθετο, θα τους οφείλονται χρήματα από το Ταμείο Αποζημιώσεων.
8. Ένα σύστημα λαχειοφόρου διαγωνισμού θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την κατανομή αχρησιμοποίητων Τουρκοκυπριακών περιουσιών και εκτάσεων στο νότο, συμπεριλαμβανομένης της ουδέτερης ζώνης που επιτηρούν τα Ηνωμένα Έθνη και της επικράτειας των Βρετανικών Βάσεων. Για να αποτραπεί ο κίνδυνος διαφθοράς, αυτό θα γίνει ανώνυμα και με διαφάνεια σε συνεργασία με τις 4 μεγάλες ελεγκτικές εταιρείες (PwC, Deloitte, EY και KPMG). Θα διεξαχθούν χωριστές λοταρίες ώστε να ευθυγραμμίζονται με διάφορες ζώνες αξίας ακινήτων. Για παράδειγμα, η απώλεια ενός ξενοδοχείου δεν θα βρίσκεται στην ίδια κλήρωση με την απώλεια ενός μικρού κομματιού γεωργικής γης. Τα λαχεία θα προβάλλονται ζωντανά στην τηλεόραση. Η σειρά που θα κληρωθεί θα είναι η σειρά που μπορεί να επιλεγεί η γη κατά σειρά ηλικίας *Είναι πιο δίκαιο ένας 80χρονος Ελληνοκύπριος πρόσφυγας να έχει προτεραιότητα επιλογής από ένα 18χρονο που πρόσφατα κληρονόμησε γη από την γιαγιά του για παράδειγμα.
9. Κανένας φόρος υπεραξίας ή φόρος μεταβίβασης δεν θα ισχύει για ακίνητα που περιγράφονται πιο πάνω και τα οποία ανήκουν σε Ελληνοκύπριους πρόσφυγες ή στους κληρονόμους τους. Θα είναι ελεύθεροι να τα πουλήσουν, να αγοράσουν κάτι άλλο, να τα συγχωνεύσουν ή να τα ανταλλάξουν. Ως εκ τούτου, προτείνω τα ακίνητα όπως εγγράφονται στο κτηματολόγιο να δημοσιοποιηθούν, υπό τους όρους προσωπικού απορρήτου.
10. Το νέο «Varosha Garden City» θα ανήκει κατά 60% σε όλους τους ΕΚ πρόσφυγες (με την επιφύλαξη του σημείου «3» πιο πάνω). Όλοι μεμονωμένα θα κατέχουν μετοχές στην εταιρεία της νέας πόλης. Φανταστείτε να έχετε μετοχές σε μια εταιρεία μιας μικρότερης έκδοσης του Ντουμπάι, προτού καν κατασκευαστεί. Αυτή θα είναι μια μακροπρόθεσμη επένδυση που θα μπορούσε τελικά να αποπληρώσει κάθε σεντ οφειλής στους Ελληνοκύπριους πρόσφυγες. Ωστόσο, θα είναι προσωπική απόφαση εάν θα πουλήσετε μετοχές, θα δανειστείτε έναντι αυτών ή θα το διατηρήσετε μακροπρόθεσμα.
11. Οι οικογένειες θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να αξιοποιήσουν τελικά το μετοχικό τους κεφάλαιο Varosha για να βοηθήσουν τη νεότερη γενιά να ανέβει στη σκάλα ιδιοκτησίας. Θα επιθυμούσα όπως κάθε Κύπριος έχει το δική του ακίνητη ιδιοκτησία και συμβολικά τη δική του κυψέλη, κατσίκι, αμπέλια και συκιά.

Θετική επίδραση των πιο πάνω είναι ότι τα χωριά θα μεταμορφωθούν, ενδεχομένως με την πρόσθετη βοήθεια Ευρωπαϊκών επιχορηγήσεων. Επί του παρόντος δεν υπάρχει κίνητρο για την ανοικοδόμηση Τουρκοκυπριακών ιδιοκτησιών. Οι ΕΚ πρόσφυγες που νοικιάζουν Τουρκοκυπριακά ακίνητα στο νότο μέσω της Ελληνοκυπριακής κυβέρνησης θα ήταν απρόθυμοι να ξοδέψουν σε μια τέτοια επένδυση σε περίπτωση που οι TΚ έχουν ποτέ το δικαίωμα να επιστρέψουν. Άλλες πιθανές θετικές επιδράσεις: ο φόρος της «ειδικής εισφοράς για την άμυνα» θα μπορούσε να καταργηθεί και η υποχρεωτική στρατιωτική στράτευση να καταργηθεί σταδιακά.

32.6 Σύγκριση με τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία

Προσωπικά πιστεύω ότι η Ρωσική εισβολή δεν θα πρέπει να συγκρίνεται με γεγονότα που συνέβησαν πριν από 50 χρόνια στην Κύπρο. Ωστόσο, δεν θα συμφωνήσουν όλοι.

Το σχέδιο μου δεν ανταμείβει τους επιτιθέμενους «ΤΔΒΚ» και την Τουρκία για την εισβολή του 1974, καθώς μια νέα γενιά Τούρκων θα πρέπει να πληρώσει σημαντική αποζημίωση. Ως αναλογία, φανταστείτε- πριν από 50 χρόνια ο κακός γείτονάς έκλεψε το 40% της γης σας, σκότωσε συγγενείς σας, απέφυγε να λογοδοτήσει στα τοπικά δικαστήρια και διέφυγε της δικαιοσύνης.

Αλλά τι θα γινόταν αν 50 χρόνια αργότερα, σήμερα, τα εγγόνια σου και εκείνα του κακού γείτονα συμφωνούσαν να συζητήσουν για αποζημίωση; Και θα είχε διαφορά αν ο κακός γείτονας δεν ζούσε πια; Το γεγονός είναι ότι οι Τούρκοι πολιτικοί και ανώτεροι αξιωματικοί του στρατού που ενορχήστρωσαν την εισβολή του 1974 είναι πιθανότατα νεκροί. Η νεότερη γενιά της «ΤΔΒΚ», με την οποία θα διαπραγματευτώ, ενδεχομένως να συμμετείχε ως στρατεύσιμοι, αλλά δεν ήταν ο εγκέφαλος της εισβολής.

32.6.1 Εκτίμησή για τη Ρωσική στάση στο Κυπριακό

Δεν θα εκπλαγώ αν η Ρωσία αναγνωρίσει την «ΤΔΒΚ» ως κράτος σε όχι και τόσο μακρινό μέλλον. Μπορεί να το κάνουν για δύο λόγους. Πρώτον, ως τιμωρία για την Κύπρο για την καταδικαστική θέση της Ένωσης στη Ρωσική εισβολή και την επιβολή κυρώσεων. Δεύτερον, ενδεχομένως να επιχειρήσει νομιμοποίηση προσάρτησης της Κριμαίας και της ανατολικής Ουκρανίας χρησιμοποιώντας την «ΤΔΒΚ» ως «αιτιολόγηση» για την ανάγκη βίαιης παρέμβασης ώστε να «προστατεύσει» τη μειονότητα.

Το σκεπτικό μου βασίζεται στο γεγονός ότι η Ρωσία προσέγγισε πρόσφατα οικονομικά την Τουρκία παρά την ένταξη της στο ΝΑΤΟ, και επιπρόσθετα διόρισε τον Murat Zyazikovan ως πρεσβευτή στην Κύπρο. Είναι μουσουλμάνος, πρώην KGB/FSB και σκληροπυρηνικός κυβερνήτης της Ρωσικής Δημοκρατίας της Ινγκουσετίας.

Αν εκλεγώ, η Κύπρος θα συνεχίσει, επί γενικής γραμμής, να ακολουθεί την πλειοψηφική θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα παραμείνει στρατιωτικά ουδέτερη, θα καλωσορίσει τους Ρώσους που δεν υπόκεινται σε κυρώσεις και θα κάνει περισσότερα για ανθρωπιστική στήριξη του Ουκρανικού λαού.

32.7 Σύνοψη των προτεινόμενων σημείων δράσης

Βήμα 1: Ψηφίστε με στις προεδρικές εκλογές τον Φεβρουάριο του 2023. Αν κερδίσω, θα είναι δημόσια εντολή στη νέα μου κυβέρνηση και σε μένα να συζητήσω όλα τα πιο πάνω με την «ΤΔΒΚ». Ή με άλλο τρόπο, να προχωρήσουμε σε πλαίσιο συνομιλιών, χωρίς αρχικό πλαίσιο. Θα περιλαμβάνει συζητήσεις υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών για διαπραγματεύσεις με στόχο λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Θα είναι μια προσπάθεια οριστικής επίλυσης του Κυπριακού εντός δύο χρόνων με όλα στο τραπέζι, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας διχοτόμησης με αντάλλαγμα ουσιαστικής αποζημίωσης, σε δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ και την επιστροφή των Βαρωσίων.

Βήμα 2: Αν εκλεγούμε, η κυβέρνησή μου και εγώ λαμβάνουμε την εντολή να διαπραγματευτούμε με την «ΤΔΒΚ» κεκλεισμένων των θυρών. Οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι πρέπει να ελέγχουν οι ίδιοι τη μοίρα τους.

Βήμα 3: Μια διευθέτηση υπόκειται σε δημοψηφίσματα, με πλήρη δημοσιοποίηση των προνοιών. Δεν θα προτείνω δημοψήφισμα στους Ελληνοκύπριους αν η πρόταση της «ΤΔΒΚ» δεν είναι ικανοποιητική. Θα είμαι πλήρως προετοιμασμένος να αποσύρω τη λύση δύο κρατών αν δεν υπάρχει καμία πιθανότητα επιτυχίας, εξ ου και οι επτά κόκκινες γραμμές μου. Για παράδειγμα, εάν η «ΤΔΒΚ» παραχωρήσει μόνο τα Βαρώσια. Πώς μπορούν να δώσουν κάτι που ήδη ανήκει σε Ελληνοκύπριους;

Βήμα 4: Σε συνεννόηση με όλα τα πολιτικά κόμματα, θα συμφωνήσει το Υπουργικό Συμβούλιο σε διεξαγωγή δημοψηφίσματος.

Βήμα 5: Χωριστά δημοψηφίσματα και στις δύο κοινότητες. [Προσωπικές εμπειρίες: Τα τελευταία 10 χρόνια έχω συζητήσει τη σκοπιμότητα της διαίρεσης σε αντάλλαγμα με σημαντική αποζημίωση των Ελληνοκυπρίων, με ομάδες εστίασης, φίλους και συγγενείς μου. Παρατήρησα ότι οι πλούσιοι Ελληνοκύπριοι ήταν γενικά εντελώς αντίθετοι με την ιδέα (ακόμη και αυτοί που έχασαν περιουσίες), και το ίδιο ήταν σχεδόν όλοι οι Έλληνες ή Κύπριοι που ζούσαν στην Ελλάδα, έχοντας λίγες διασυνδέσεις με την Κύπρο. Όσοι ζουν στην Ελλάδα ήταν πιο ανοικτοί στο ενδεχόμενο, αν η διευθέτηση του Κυπριακού βοηθούσε στην επίλυση της Ελληνοτουρκικής διαφοράς στο Αιγαίο].

Βήμα 6: Αν και τα δύο αυτά δημοψηφίσματα εγκριθούν, θα υπάρξει λύση δύο κρατών. Αν έρθει ποτέ μια τέτοια μέρα, θα έχω μεγάλη κρίση συνείδησης. Θα στεναχωριέμαι που είμαι το έναυσμα για να δώσω πιθανώς σχεδόν το ένα τρίτο του νησιού μας στους απογόνους ενός επιτιθέμενου, αλλά περήφανος που βοήθησα στη διαμεσολάβηση της ειρήνης 50 χρόνια αργότερα, με αποζημίωση δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ και την οικοδόμηση του Varosha Garden City.

Οσοι άσκησαν επιρροή στην προώθηση ειρηνευτικών συμφωνιών ή μίλησαν υπερ. της δικαιοσύνης, η έχουν δολοφονηθεί. Ο Μαχάτμα Γκάντι, ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, ο Πρωθυπουργός Ραμπίν και ο Πρόεδρος Σαντάτ. Αν θα βοηθήσω στην εξασφάλιση αποζημίωσης για τους Ελληνοκύπριους πρόσφυγες του 1974, (μέσω δημοψηφισμάτων), είμαι έτοιμος να αψηφήσω αυτό τον κίνδυνο.

Βήμα 7: Αν τα βήματα 3-5 αποτύχουν, ως έθνος θα διατηρήσουμε ψηλό ηθικό ώστε να προσπαθήσουμε τουλάχιστον να επιλύσουμε καινοτόμα ένα πρόβλημα 50 ετών. Ωστόσο, αν δεν εξευρεθεί λύση, είναι απίθανο οι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες ή οι κληρονόμοι τους να λάβουν ποτέ αποζημίωση, και ο καθένας ενδεχομένως να αποχαιρετήσει οριστικά διευθέτηση, οικονομική αποζημίωση και Βαρώσια.

32.8 Ανοικτή επιστολή στον Ersin Tatar («πρόεδρο» της «ΤΔΒΚ»)

                                                                                                  «Προεδρικό» Μέγαρο
                                                                                                  Σελαχατίν Οδός Sonat Sokak,
                                                                                                  Lefkoşa 99010,
                                                                                                  Kuzey Kıbrıs
11 Νοεμβρίου 2022         
                                                                                                 
Αγαπητέ κύριε Tatar,
Σας αποστέλλω αυτή την ανοικτή επιστολή ως ιδιώτης και υποψήφιος πρόεδρος, παρόλο που επί του παρόντος δεν έχω καμία κυβερνητική εξουσία να το κάνω, να το επιδιώξω ή να το αναμένω.
Ως εκλεγμένος επικεφαλής της Τουρκικής κοινότητας στα κατεχόμενα, που περιλαμβάνει Τουρκοκύπριους και έποικους από την ηπειρωτική Τουρκία, έχω τέσσερις αξιώσεις:
  1. Σταματήστε αμέσως την ανάπτυξη των Βαρωσίων ( Maraş ) ή τη χρήση του για «κυβερνητικά» κτίρια.
  2. Να σταματήσουν αμέσως οι πρόσφυγες και παράτυποι μετανάστες να διασχίζουν την ουδέτερη ζώνη που επιτηρούν τα Ηνωμένα Εθνη.
  3. Πείτε στην Türkiye να μην στείλει επιπρόσθετο στρατιωτικό προσωπικό στο νησί μας.
  4. Η Τουρκία να σταματήσει να παρενοχλεί διερευνητικά και άλλα σκάφη στα Κυπριακά ύδατα.
Αν τόσο εσείς όσο και η Türkiye συμφωνήσετε δημόσια με τα πιο πάνω, θα στείλετε ένα θετικό μήνυμα καλής θέλησης σε όποιον υποψήφιο για την προεδρία εκλεγεί σε τρεις μήνες.
Δείξετε καλή πίστη κάνοντας τα παραπάνω τώρα με στόχο μελλοντικές διαπραγματεύσεις, ανεξάρτητα ποιος θα εκλεγεί στις 5 Φεβρουαρίου 2023, συμφωνώντας δημόσια με τα πιο πάνω στα μέσα ενημέρωσης.
Αν εκλεγώ, θα λάβω εντολή από τους Κύπριους πολίτες να αντιμετωπίσω το μακροχρόνιο Κυπριακό πρόβλημα, όπως περιγράφεται σε αυτό το προσχέδιο.
Δεν υπάρχει λόγος να επικοινωνήσετε μαζί μου τώρα, καθώς σαφώς δεν έχω ακόμη τη δημόσια εντολή ή εξουσία. Και επιπρόσθετα γιατί τα τηλέφωνα και τα email μου είναι πιθανό να παρακολουθούνται από ένα κατεστημένο που επιθυμεί να διατηρήσει τον έλεγχο, φοβούμενο τις ριζικές αλλαγές.
Εν κατακλείδι, είμαι βέβαιος ότι τόσο εσείς όσο και ο Πρόεδρος Ερντογάν συμφωνείτε ότι από την αυγή του πολιτισμού, το όπλο που πυροδότησε πολέμους, βία, αιματοχυσία και γέννησε το μίσος είναι η γλώσσα. Μπορεί όμως εξίσου να χρησιμοποιηθεί για την εξεύρεση ειρηνικών λύσεων ανάμεσα σε πολλές φυλές της Γης, συμπεριλαμβανομένης της δικής μας.
Με εκτίμηση,

Με εκτίμηση,
Andronicos (Mr) 
CC Πρόεδρος Ερντογάν , Türkiye Cumhuriyeti

 

Μια απόφαση που πρέπει να λάβετε για τις προεδρικές εκλογές

Είναι προσωπική σας επιλογή αν θα με ψηφίσετε ως πρόεδρο, οπότε μπορώ τουλάχιστον να προσπαθήσω. Από τώρα μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023 θα δεχτώ την άποψη της πλειοψηφίας, και σίγουρα όχι τις θέσεις εκείνων που φωνασκούν. Κάποιοι μπορεί ακόμη και να με κατηγορήσουν κακόβουλα ότι είμαι Τουρκόφιλο , προδότης ή Τούρκος κατάσκοπος, κάτι που δεν είμαι. Τέτοιοι αβάσιμοι ισχυρισμοί είναι τόσο παράλογοι όσο κάποιος που ισχυρίζεται ότι ο διακεκριμένος Ευρωβουλευτής Νιαζί Κιζίλγιουρεκ διενεργεί κατασκοπεία υπερ της Τουρκίας.

Άλλοι μπορεί να με επικρίνουν που προχώρησα σε μια αιμοδοσία στο νοσοκομείο «ΤΔΒΚ» ως «δώρο» την ημέρα των Χριστουγέννων πριν από 20 χρόνια, μια συμβολική εξόφληση τιμής για ένα οικογενειακό «χρέος αίματος» 100 ετών.

Εάν είστε απολύτως εναντίον μου ακόμη και να συζητήσω το θέμα με την «ΤΔΒΚ», επειδή φοβάστε ότι αυτές οι διαπραγματεύσεις μπορεί να ευοδωθούν και ενδεχομένως να περάσουν σε ένα δημοψήφισμα, τότε μην με ψηφίσετε. Το μόνο που ζητάω είναι κανείς, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, να μην διαστρεβλώσει ή να παραποιήσει τη ριζοσπαστική μου προσέγγιση στο Κυπριακό. Τα Κυπριακά μέσα ενημέρωσης επηρεάζονται πολύ από τα τρία κύρια πολιτικά κόμματα και την κυβέρνηση. Θα ήταν ασύστολο ψεύδος να δηλώσω ότι προτείνω λύση δύο κρατών. Το προτεινόμενο πλαίσιο λύσης είναι να μην υπάρχει αρχικά πλαίσιο για συνομιλίες με όλα στο τραπέζι. Επομένως, στο όλα θα πρέπει να συμπεριλάβω τη συζήτηση λύσης δύο κρατών με την «ΤΔΒΚ». Δεν θα το προσφέρω.

Εάν είστε αντίθετοι στη συζήτηση του θέματος με την «ΤΔΒΚ», αλλά πιστεύετε ακράδαντα ότι αυτές οι διαπραγματεύσεις θα αποτύχουν, πόσο μάλλον θα περάσουν ένα δημοψήφισμα, αλλά συμφωνείτε με τις περισσότερες από τις άλλες πρωτοβουλίες μου στο μανιφέστο για τη μεταμόρφωση της Κύπρου, τότε ψηφίστε με. Παραμερίστε τους πολιτικούς «δεινόσαυρους» και επιλέξτε ένα νέο πρόσωπο, με καινοτόμες ιδέες για να μεταμορφώσουμε την Κύπρο μαζί. Έχω διευκρινίσει με διαφάνεια ποια ακριβώς είναι τα σχέδιά μου.

Μετά από 50 χρόνια, θεωρώ ότι είναι πατριωτικό μου καθήκον, παρά τον κίνδυνο προσωπικού φυσικού κινδύνου από αυτοδιορισμένους «πατριώτες», να βοηθήσω στην εξεύρεση βιώσιμης λύσης, συμπεριλαμβανομένης ουσιαστικής αποζημίωσης για όλους τους Ελληνοκύπριους, με πιθανώς το 60% να διανεμηθεί στους πρόσφυγες του 1974 ή τους κληρονόμους τους. Αυτό ποτέ δεν θα αντισταθμίσει την απώλεια των αγαπημένων μας ή των αγνοουμένων, αλλά ίσως απαλύνει λίγο τον πόνο τους.

Μήνυμα προς όλους τους υποψηφίους προέδρους, πολιτικά κόμματα και συντεχνίες

Το  προσχέδιο πολιτικού μανιφέστου περιλαμβάνει ουσιαστικές επικρίσεις κατά του συστήματος και όχι συγκεκριμένων προσώπων. Σέβομαι όλους τους υποψηφίους, συμπεριλαμβανομένων των λεγόμενων «ανεξάρτητων». Ωστόσο, ζητώ από όλους να αποχωρήσουν από τη διεκδίκηση με την Προεδρία μετά από συνεννόηση με τα κόμματα τα οποία τους στηρίζουν και να αφήσουν ελεύθερο το δρόμο σε μένα να κατέλθω χωρίς αντίπαλο. Μπορείτε να αναμένετε μέχρι το 2026 ή το 2028 στις επόμενες προεδρικές εκλογές. Να είστε βέβαιοι, ότι αν εκλεγώ θα συνεργαστώ μαζί σας και ελπίζω ότι θα αποδεχθείτε και εσείς να αποτέλεσε έμπιστους συμβούλους της διακυβέρνησης μου. Όλοι έχετε μεγάλη εμπειρία για να βοηθήσετε όπως φτιάξουμε τη χώρα μας μαζί. Ας ενωθούμε σε μια κοινή πορεία. Ζητώ από τον δημόσιο τομέα και τις συντεχνίες του να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο. Ας μεταμορφώσουμε μαζί την Κύπρο. Μόνη η δική μου πραγματικά ανεξάρτητη υποψηφιότητα έχει τη δυνατότητα να πετύχει κάτι τέτοιο.

Η Κύπρος χρειάζεται έναν ισχυρό ανεξάρτητο Πρόεδρο. Διαφανή και έντιμο Πρόεδρο

Ένα Πρόεδρο έτοιμο να κάνει συμβιβασμούς, αλλά όχι βυθισμένο στην πολιτική βρωμιά ούτε ελεγχόμενο από πολιτικά κόμματα ή ομάδες ειδικών συμφερόντων.

Τον Φεβρουάριο του 2023, η απόφαση είναι δική σας. Εγγραφείτε τώρα για να λάβετε ένα αντίγραφο της τελικής μορφής του μανιφέστου μου που θα δημοσιευτεί έως τις 22 Ιανουαρίου 2023, δύο εβδομάδες πριν από τις Προεδρικές εκλογές. Σας προτρέπω να εγγραφείτε για να ψηφίσετε. Ας μεταμορφώσουμε την Κύπρο μαζί σε 24 μήνες. Ας απαλλαγούμε από τους πολιτικούς «δεινόσαυρους» μαζί, γιατί: «Οι ερασιτέχνες εξασκούνται μέχρι να το κάνουν σωστά, αλλά οι επαγγελματίες εξασκούνται μέχρι να μην το κάνουν λάθος».

Και θυμηθείτε την υπόσχεσή μου: Αν αποτύχαινα για λόγους πέραν από τον έλεγχό μου, θα παραιτούμουν και θα ζητούσα πρόωρες εκλογές ή θα ανέμενα τις βουλευτικές μας εκλογές τον Μάιο του 2026.

Όπως εξελίσσονται σήμερα τα δεδομένα, αποτελεί σχεδόν μαθηματική βεβαιότητα ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης θα είναι ο επόμενος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Χαίρει της ευρύτατης μου εκτίμησης και θα ήταν χαρά μου να αποτελεί στενό μου σύμβουλο σε περίπτωση εκλογής μου. Παρόλα αυτά δεν θα τον ψηφίσω, ούτε και τους άλλους δύο βασικούς διεκδικητές, καθότι δεν επιθυμώ πέντε επιπρόσθετα χρόνια κατεστημένου, ελεγχόμενου από τα τρία μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα, με την ίδια ελίτ και τις ομάδες συμφέροντος που τους υποστηρίζουν.

Να είστε βέβαιοι ωστόσο, ότι αν εκλεγώ θα συνεργαστώ με όλα τα πολιτικά κόμματα και ελπίζω ότι θα με βοηθήσουν με δικούς τους συμβούλους. Αυτό περιλαμβάνει και το ΕΛΑΜ, καθώς συμφωνώ με ορισμένες από τις θέσεις του. Οι δεσμεύσεις στο μανιφέστο μου είναι αυτό που χρειαζόμαστε προς συλλογική μεταμόρφωση της Κύπρου.

Οι πολιτικές μου είναι τόσο αριστερών όσο και δεξιών τάσεων. Αν η Κυπριακή πολιτική σκηνή αποτελούσε ποδοσφαιρική ομάδα, θα ήμουν και αριστερός και δεξιός και κεντρώος παίκτης, θα κτυπούσε όλα τα πέναλτι και θα ήμουν και τερματοφύλακας.  Το θέμα σήμερα με την Κυπριακή πολιτική και ορισμένους ανώτατους διευθυντές στο δημόσιο τομέα, είναι ανάλογο με το παράδειγμα της δαπάνης ενός δισεκατομμυρίου ευρώ για αγορά των 11 καλύτερων ποδοσφαιριστών του κόσμου. Αν όμως δεν μπορούν να παίξουν συλλογικά ως ομάδα, ή δεν έχουν καλό προπονητή, δεν θα πάρουν τρόπαια. Ας αλλάξουμε την ομάδα μας μαζί. Ως αρχιπροπονητής, θα αποτελούσα ένα συνονθύλευμα Μαχάτμα Γκάντι και Νέλσον Μαντέλα, με το επιχειρηματικό καινοτόμο μυαλό και το ηγετικό δυναμικό στυλ-τολμώ να πώ-του Ντόναλντ Τράμπ.

Πολλοί από τους υποψηφίους Προέδρους διαθέτουν μεγάλη εμπειρία ώστε να συνεισφέρουν στην αλλαγή των κακώς εχόντων στην Κύπρο. Ας ενωθούμε προς αυτό το σκοπό. Ζητώ από τη βουλή, τα πολιτικά κόμματα, το δημόσιο τομέα και τις συντεχνίες να κοιτάξουν στον καθρέφτη και να με στηρίξουν. Ας μεταμορφώσουμε την Κύπρο, δρώντας ως ομάδα. Μόνο ένας ανεξάρτητος Πρόεδρος μπορεί να πετύχει αυτή την ενότητα και πιστεύω ότι έχω τη δυνατότητα να το κάνω, ώστε η ομάδα της Κυπριακής Δημοκρατίας να κερδίσει το Champions League σε τρία χρόνια.

Ειλικρινά, θα προτιμούσα να απολαύσω το υπόλοιπο της ζωής μου με την οικογένεια μου, ξεκινώντας σήμερα ως συνταξιούχος, παρά να έχω το άγχος της Προεδρίας. Αλλά κάποιος πρέπει να αναλάβει την ηγεσία, και προσφέρομαι να το κάνω για εσάς αν το θέλετε, γιατί έχω πραγματικά αρρωστήσει και κουραστεί με τον τρόπο που λειτουργούν τα πράγματα στην Κύπρο.

---

[1]  Η έκφραση Ελληνοκύπριοι στην ολότητα του παρόντος εγγράφου περιλαμβάνει γενικότερα και μειονότητες όπως Λατίνους, Ποντίους,  Αρμένιους και Μαρωνίτες Κύπριους που διαβιούν στη νότια Κύπρο. Ο όρος «ΤΔΒΚ» αναφέρεται στο παράνομο καθεστώς του κατεχόμενου βορρά, περιοχή που κατοικείται κυρίως από Τουρκοκύπριους και Τούρκους έποικους από την ηπειρωτική χώρα, στους οποίους παραχωρήθηκαν παράνομα Ελληνοκυπριακή γη και περιουσία.

0